
BMW nereye?
Otomobiller hakkındaki ilk makalemin böyle tatsız bir konuda olmasını inanın ben de istemezdim, fakat takatım kalmadı: Mevzu BMW'nin gidişatı. Chris'in 'güzel' dediğine Adrian'ın 'çirkin' diyebildiğine sık sık şahit oluyoruz; o nedenle olaya mümkün mertebe duygularımızdan arınarak, elden geldiğince nesnel bir biçimde yaklaşmaya çalışacağım.
Çoğu yaşıtım otomobil tutkunu gibi ben de 90'ların –ve biraz da 2000'lerin başlarının– BMW modellerine hayranlıkla büyüdüm: E30, E31, E36/7, E39, E46... Bu arabalar yalnızca odanızı posterleriyle süslemeye değer bir karizmaya değil, aynı zamanda satıldıkları fiyata elde edebileceğiniz en keyifli sürüş hissine ve yüksek devirli, tüyleri diken diken eden motorlara sahipti.
Daha da önemlisi, bunların hepsi bazı temel öğeleri taşıyarak ve paylaşarak, bazılarının arasında 20 yıla yakın bir süre olmasına rağmen, daha ilk bakışta aynı familyaya ait olduklarını belli eden makinalardı.
Tasarım dili
Görsel açıdan bir BMW'yi BMW yapan ana unsurlar nelerdi? Her şeyden önce 'böbrek' ızgara gelirdi, onu çift yuvarlak ön farlar takip ederdi. Bir diğer karakteristik unsur, C sütununda, arka camın alt köşesinde yer alan ve Hofmeister Kink adıyla anılan kıvrımdı. Bir E30 M3 ile Z3 bambaşka görünen arabalardı, fakat ikisi de buram buram BMW kokardı.
Bavyera'da kafalar çok karışık
Bugüne döndüğümüzde, eminim markanın tasarım ekibi dahil kimse BMW'nin ne dil konuştuğunu bilmiyor. Güzellik ve çirkinlik kavramlarını bir kenara bırakalım: 'Modern BMW' bir i8 mi, yoksa iX mi? M8 mi, yoksa yeni M2 mi? G30 5 serisi mi, yoksa F44 2 serisi mi? Bunlardan birinin diğeriyle ne alakası var, bir bana söyleyebilir mi?
Olur da standart model gamıyla 'i'leri karşılaştırmaya kalkacak olursanız olay bambaşka bir boyuta varıyor, uçurum öylesine derinleşiyor ki bu arabaların aynı markaya ait olduğuna inanmaya bin şahit istiyor. Nasıl olur da, M5 CS'e bakıp ağzının suları akan birinin, i3'e bakınca midesi ağzına gelebiliyor?
Estetik göreceli midir?
Her konunun olduğu gibi tasarımın da uzmanları, rüştünü ispatlamış isimleri var. Frank Stephenson da onlardan biri: Mini, Ferrari, Maserati, Fiat, Alfa Romeo ve McLaren'da çalışmış, Escort Cosworth, F430 ve yeni 500 gibi modellerin dizaynına imza atmış 35 yıllık ünlü bir tasarımcı. Aynı zamanda, modern otomobiller hakkında görüşlerini paylaştığı bir YouTube kanalı da var.
Ben bu işin okulunu okumadım, yaşım ve karakterim itibarıyla sizinkinden farklı bir görsel zevkim olabilir. Ancak şu kadarını söyleyeyim; bugün otomobil dünyasında gördüklerime yönelik değerlendirmelerim, Stephenson'ınkiyle hemen hemen aynı ve buna BMW'ler de dahil. Kendisinin güncel 4 serisi hakkındaki (ve diğer çoğu modern BMW hakkındaki) yorumu şu:
Bunu BMW'nin tasarladığından bile emin değilim... Ham, kaba ve görgüsüz.
Fütürizm ve gerekleri
Sadece BMW'nin 'i' model gamıyla değil, elektrikli otomobiller üreten ve bunları alternatif bir biçimde adlandırıp şekillendiren her markanın, geleceğe yönelik tasarımlar ortaya çıkarma konusunda müfrit bir çaba sergilediğini görüyoruz. Sanki CFO'lar kabuslarında 'normal' görünen elektrikli arabalarının bayilerde çürüyüp gittiğini ve şirketlerinin iflas ettiğini görerek kan ter içinde uyanmışlar gibi, bu tür modellerin tipini öyle zorluyorlar ki, zannedersiniz elektrikli arabaları yalnızca Marslılar satın alıyor.
Şu an yollarda gezen en iyi, teknolojik açıdan en gelişmiş elektrikli arabaları kim üretiyor? Tesla. Peki Tesla'nın tuhaf, gülünç ya da önüyle arkasını birbirinden ayrt etmesi zor bir modeline rastladınız mı? Hayır. Musk'ın ekibi, 2008'in Roadster'ından bu yana ardı ardında dünyaya bir binek otomobilin nasıl aynı anda hem zarif, hem basit, hem de fütüristik çizilebileceğinin dersini veriyor.
X, Y, Z... nesilleri
"Dört tekerlekli kocaman bir tenekeyi alıp matkap, testere ve balyoz yardımıyla ona bir takım girinti, çıkıntı ve delikler açılmış" şeklinde özetlenebilecek yeni M2'nin bana değil 'yeni nesle' hitap ettiğini, onların bu tür dizaynlar istediğini savunan olabilir. Pekala...
Bunların hiçbiri benim neslime ait değil, annem bile zar zor hatırlıyor. Ama her biri, 7'den 70'e herkes için birer sanat eseri.
Son 10 yılda üretilen herhangi bir BMW için, kimse bunu gelecekte söyleyebilecek mi?
1 Yorum